top of page

Şevki Vanlı ve Muzaffer Vanlı tarafından 1957 yılında Ankara’da Türkiye Eski Muharipler Bankası (Muhabank) için Kavaklıdere Kenedi Caddesi (eski adıyla Boylu Sokak) üzerinde tasarlanan konut, ikramiye evleri sürecinin literatürdeki ilk akla gelen yapısıdır.(ŞevkiVanlı:
Düşünceler ve tasarımlar, 2001). Muhabank, Vanlı mimarlık ofisi tarafından tasarlanan bu yapıdan bir sene önce bir başka ikramiye evi/apartmanı daha yapar. Banka, dönemin önemli haftalık aktualite dergisi Akis’de yayınladığı bir reklamda bu yapıya ilişkin bilgileri okuyucuyla paylaşır. Banka’ya bağlı Muhataş adlı şirketin Maltepe’de Gülseren Sokak’ta inşa ettiği yapının fotoğrafı altında Ankara’da Küçük Esat ve Bahçelievler’de, İstanbul’da Erenköy’de ve İzmir Göztepe’de “her hesaba bir ev” planı kapsamında, yapılar yapmakta olduğu ve bu yapıların inşaatlarının devam ettiği söylenir.

Maltepe'deki Muhabank ikramiye apartmanı

Toplam dört (bodrum, zemin ve iki kat) kattan oluşan bu apartman yakın bir zamanda kadar halen ayakta durmaktaydı. Yapının en karakteristik özellikleri basit kütle kararları, yatayda uzun balkon çıkmaları ve yan cephede yer alan giriş kapısının üstündeki, bir dönem temsili sayılabilecek, kırık-açılı V saçaktır.

Vanlı Mimarlık Ofisi tarafından 1957 yılında tasarlanan apartman,Maltepe’deki apartmanla biçimsel anlamda benzerlikler barındırsa da, daha farklı bir mekânsal organizasyona sahiptir. Yapı, 2bodrum + 1 zemin+ 3 kat olmak üzere toplam altı katlıdır. Kenedi Caddesi’ne bakan apartmanın ön cephesi ve girişi son derece sade bir anlayışla ele alınmıştır. Yapının Ön Cephedeki tek hareket, ikinci ve üçüncü katlarda yapıyı boydan boya kat eden balkonlardır. Yapının en karakteristik elemanlarından olan balkonlar, binanın yan cephelerine de dönerek üçüncü katta bir, ikinci katta iki adet olmak üzere çeşitli düşey-beton yüzeylerle bölünürler. Bu yüzeylerden üçüncü katta yer alan balkonda bir adet, ikinci kattakinde ise 2 adet vardır. Düşey bölücüler, katlardaki daire sayısı hakkında da bilgiverirler. Daireler arasındaki iletişimi kesmek amacıyla kullanılan düşey beton yüzeyler/silmelere Maltepe’deki Muhabank Apartmanı’nda da rastlanır. Kenedi Caddesi’ndeki yapının her katta farklılaşan dikey bölüntüleri daire sayısının cepheden takip edilmesini olanaklı kılar. Örneğin, zemin katında ön cepheye bakan 3 daireden bir tanesi 1 oda+1 salon, diğer ikisi 2 oda+1 salonken, 1.
katta ön cepheye bakan dairelerin hepsi 2 oda+ 1 salon şeklindedir. 3. katta ise ön cepheyebakan 2 daire yer alır ve bu dairelerin her biri 3 oda+1 salondur.

Binanın ön cephesindeki bu yoğunluk tüm cephelerinde de benzer şekilde devam eder. Yapının giriş katında 6 daire yer alır. Her biri çok ekonomik ve minimum mekânsal gereksinmeler üzerinden çözümlenen bu dairelerin sardığı katlarda, merdivenin ve kat
hollerinin dış cepheyle ilişki kurması imkânsız hale gelmektedir. Bu sebepten mimar tarafından kat hollerinin ve merdivenin gün boyu aydınlanmasını sağlamak, değişik katların birbirleriyle görsel ilişki kurması için apartmanın ortasına yaklaşık 30 m2 büyüklüğünde bir
galeri boşluğu yerleştirilmiştir. Galeri boşluğunun içerisinden çıkan merdivenle katlar arasındaki ilişki sağlanır. Apartmanın merkezindeki bir çatı penceresiyle aydınlatılan galeri boşluğunun diğer bir işlevi de yapının etrafını saran dairelerin mutfaklarına ışık sağlaması ve havalandırma bacası olarak kullanılmasıdır. Dairelerin yatak odaları ve yaşam alanları dış cepheyle, mutfakları ise ortadaki galeriyle ilişki kuracak şekilde tasarlanmıştır.

Kenedi Caddesinde yer alan Muhabank ikramiye apartmanı

Binanın ön cephesindeki bu yoğunluk tüm cephelerinde de benzer şekilde devam eder. Yapının giriş katında 6 daire yer alır. Her biri çok ekonomik ve minimum mekânsal gereksinmeler üzerinden çözümlenen bu dairelerin sardığı katlarda, merdivenin ve kat
hollerinin dış cepheyle ilişki kurması imkânsız hale gelmektedir. Bu sebepten mimar tarafından kat hollerinin ve merdivenin gün boyu aydınlanmasını sağlamak, değişik katların birbirleriyle görsel ilişki kurması için apartmanın ortasına yaklaşık 30 m2 büyüklüğünde bir
galeri boşluğu yerleştirilmiştir. Galeri boşluğunun içerisinden çıkan merdivenle katlar arasındaki ilişki sağlanır. Apartmanın merkezindeki bir çatı penceresiyle aydınlatılan galeri boşluğunun diğer bir işlevi de yapının etrafını saran dairelerin mutfaklarına ışık sağlaması ve havalandırma bacası olarak kullanılmasıdır. Dairelerin yatak odaları ve yaşam alanları dış cepheyle, mutfakları ise ortadaki galeriyle ilişki kuracak şekilde tasarlanmıştır.

Kenedi Caddesinde yer alan Muhabank ikramiye apartmanı mimari çizimleri
bottom of page